MENINGOKOKKEN, HOE ZIT HET EIGENLIJK?
Meningokokkenziekte is een verzamelnaam voor ziekten die worden veroorzaakt door een bacterie, de meningokok. Omdat meningokokken W ook voor oudere kinderen gevaarlijk is, wordt de vaccinatie ook aangeboden aan tieners in het jaar dat ze 14 worden. Om de ziekte een halt toe te roepen, zijn in 2018 en 2019 alle jongeren geboren tussen 2001 en 2005 uitgenodigd voor een vaccinatie.
Prik tegen meningokokken onderdeel van het Rijksvaccinatieprogramma
Sinds 2015 zien we dat er steeds meer mensen ziek door een besmetting met de meningokok, type W. Deze bacterie kan hersenvliesontsteking en bloedvergiftiging veroorzaken. De minister van VWS Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport besloot daarom in september 2017 tot de invoering van een vaccinatie tegen meningokokkenziekte ACWY voor peuters van 14 maanden en jongeren die 14 jaar worden. Staatssecretaris Blokhuis besloot in 2020 om het aantal jongeren dat voor vaccinatie in aanmerking komt, uit te breiden. De vaccinatie moet voorkomen dat meer mensen ziek worden. En sinds 2020 is de prik nu onderdeel van het Rijksvaccinatieprogramma.
Eén prik is voldoende om je ten minste vijf jaar te beschermen tegen meningokokkenziekte. De keuze om tieners en jongeren te vaccineren heeft te maken met het feit dat zij relatief vaker drager zijn van de bacterie. Daarnaast is bekend dat tieners en jongeren van deze leeftijd in belangrijke mate bijdragen aan de verspreiding van de bacterie. Door deze groep te vaccineren, wordt het snelst resultaat geboekt in het terugdringen van de verspreiding.
Hoe krijg je Meningokokkenziekte?
Meningokokkenziekte is een ziekte die wordt veroorzaakt door een bacterie, de meningokok. Deze is van mens op mens overdraagbaar en bevindt zich gewoonlijk in de neusholte van gezonde mensen. Zij worden hier niet ziek van. De bacterie wordt via de lucht, door hoesten en niezen, of door zoenen van mens op mens overgedragen. Als deze bacterie in de bloedbaan of in het zenuwstelsel komt, kunnen mensen er wél ernstig ziek van worden. Maar de kans om ziek te worden is heel klein. Er zijn verschillende soorten van deze bacterie. De typen A, B, C, W en Y zijn de bekendste.
Wie heeft de meeste kans op de meningokokkenziekte?
Iedereen kan meningokokkenziekte krijgen, maar de ziekte komt het meest voor bij kinderen tussen 1 en 4 jaar oud, jongeren tussen de 14 en 20 jaar en als je ouder bent dan 60 jaar.
Peuter en veertienjarigen
Het is onmogelijk om alle kinderen, jongeren en ouderen te vaccineren. Daarom is besloten te starten met de peuters en tieners die 14 jaar worden. Sinds 1 mei 2018 krijgen peuters van 14 maanden op het consultatiebureau een vaccinatie tegen Meningokokken ACWY. Deze vaccinatie vervangt de vaccinatie tegen meningokokken C, die deze jonge kinderen al sinds 2002 krijgen aangeboden.
Veertienjarigen vormen één van de groepen met een hogere kans op de ziekte. Hoewel de kans om ziek te worden ook bij hen heel klein is, spelen zij ook een rol bij de verspreiding van de bacterie. Zij bewegen zich in verschillende sociale groepen (school, sportclub, gezin) en kunnen zo makkelijker de bacterie oplopen en verspreiden. Door hen te vaccineren, beschermen we indirect de hele bevolking, omdat zij de bacterie niet kunnen verspreiden als zij gevaccineerd zijn. In 2019 krijgen jongeren van 14 – 18 jaar een uitnodiging voor vaccinatie.
