Legionella: wat is het en wat kun je doen?

Legionella is een bacterie die in water kan zitten. Als je kleine druppeltjes water met deze bacterie inademt, kun je ziek worden. Dit gebeurt bijvoorbeeld tijdens het douchen of sproeien met een tuinslang. De ziekte die je dan krijgt heet legionellose. Een ernstige vorm van legionellose is een longontsteking. Die noemen we ook wel de veteranenziekte. Mensen jonger dan 40 jaar krijgen bijna nooit een longontsteking door legionella.

Wat zijn de klachten bij legionellose?

De klachten beginnen meestal 2 tot 10 dagen na besmetting. Van legionellose (veteranenziekte) kun je ernstig ziek worden. Klachten zijn dan:

hoge koorts;
koude rillingen;
hoesten;
verward zijn;
soms wat kortademig zijn;
soms last van braken en diarree.

Sommige mensen moeten naar het ziekenhuis. In zeldzame gevallen overlijdt iemand aan de ziekte.

Hoe raak je besmet met legionella?

Legionella kan in water zitten. Legionella kan snel groeien in warm water. Vooral als het water lang stil staat en het water tussen 20 en 50 graden is.
Je kunt besmet raken door legionella door het inademen van nevel (kleine waterdruppeltjes) tijdens activiteiten zoals:

douchen;
gebruiken van de tuinslang of hoge drukspuit;
gebruik maken van een bubbelbad of jacuzzi;
bij apparaten die water vernevelen zoals luchtbevochtigers.

Je wordt niet ziek door het drinken van besmet water. Legionella is ook niet besmettelijk van mens op mens..

Wat kun je doen om legionella te voorkomen?

Thuis is de kans op besmetting erg klein. Toch kun je met een paar simpele maatregelen het risico nog kleiner maken:

Stel de boiler of combiketel in op minimaal 60 graden.
Zet de combiketel (cv-ketel) niet in de ECO-stand als je maar weinig of kort warm water gebruikt.
Spoel kranen en douche goed door als je ze langer dan een week niet hebt gebruikt.
TIP: gebruik bij het doorspoelen van de douche een emmer met een theedoek erop. Zo voorkom je nevel én het opgevangen water kun je gebruiken bij schoonmaken of planten water geven.
Laat de tuinslang, hogedrukspuit en andere sproeiende (speel)apparaten na gebruik goed leeglopen.
Leeg de plantenspuit na ieder gebruik.
Laat aanpassingen aan de drinkwaterinstallatie doen door een erkend installatiebedrijf.
Maak apparaten die water vernevelen of sproeien regelmatig schoon. Gebruik je het apparaat langer dan een week niet? Laat het systeem dan helemaal leeg lopen na gebruik.
Reinig en ontsmet een bubbelbad (een spa, whirlpool, jacuzzi, hot tub) regelmatig volgens de gebruiksaanwijzing. Laat het bad na gebruik leeglopen. Staat het bubbelbad in de tuin? Zorg dan dat er geen aarde in het water komt.
Ontkalk de douche regelmatig.

Is legionellose te behandelen?

Ja. Legionellose is te behandelen met medicijnen die een dokter voorschrijft. Hoe sneller je begint met medicijnen, hoe beter. Het herstel kan lang duren, soms wel een jaar. Er is geen vaccin tegen legionella.

Meer weten over legionella:

Kijk voor meer informatie op de website van het RIVM www.rivm.nl/legionella