Toezicht kinderopvang

Veel gestelde vragen

• Waarom is er toezicht op de kinderopvang?

  Jonge kinderen zijn kwetsbaar. Als kinderen zich veilig voelen ontwikkelen zij zich beter. Een goede start is belangrijk voor een goede toekomst. Kinderopvang moet daarom goed en veilig zijn.  De houder kinderopvang is verantwoordelijk voor het leveren van kwalitatief goede kinderopvang. De gemeente is verantwoordelijk voor het toezicht en de handhaving op die kwaliteit. De gemeente geeft de GGD de opdracht voor het uitvoeren van het toezicht

• Wat gebeurt er als er iets in de kinderopvang niet in orde is?

  Voldoet een kindcentrum niet aan een of meerdere criteria? Dan maakt de gemeente afspraken over verbeteringen. De toezichthouder van de GGD beoordeelt bij een vervolg bezoek of de gemaakte afspraken zijn nagekomen. Afhankelijk van de ernst van de gebreken kan de gemeente sancties opleggen.

• Meer informatie over voorwaarden voor kinderopvang

  • Website Rijksoverheid over kinderopvang
  • Download Toezicht en handhaving kinderopvang
  • Download Agrarische kinderopvang voor houders

• Wat is de richtlijn voor handhygiëne, nagellak en nagelversiering in de kinderopvang?

  Een belangrijke route van verspreiding van ziekteverwekkers is via de handen. Daarom is goede handhygiëne noodzakelijk. Juist ook in de kinderopvang. Belangrijk hierbij is ook om te letten op sieraden en nagelbedekking. In dit artikel vertellen we meer over de hygiëne richtlijn van het RIVM en waar de toezichthouders van de GGD bij een inspectie op letten.

  De hygiënerichtlijn van het RIVM is in april 2025 geactualiseerd. Naast de naam van de richtlijn zijn er ook veranderingen in de normen. De volledige hygiëne richtlijn vind je op de website van het RIVM. De toezichthouders van de GGD gaan bij een inspectie uit van de minimale normen van goed hygiënebeleid.

  Uitgangspunten voor schone handen

  Een goede handhygiëne is noodzakelijk om verspreiding van ziekteverwekkers te voorkomen. Hierbij is belangrijk om ook te letten op sieraden en nagelbedekking. De normen in de hygiënerichtlijn voor kinderopvang

  • Draag bij risicohandelingen geen sieraden aan de handen en polsen.
  • Houd de nagels kort en schoon
  • Zorg dat de nagels onbeschadigd en glad zijn (dit betekent bijvoorbeeld ook: geen steentjes of pailetten).

  Risicovolle handelingen

  Handhygiëne van medewerkers is niet alleen ter bescherming van de kinderen belangrijk, maar ook van de medewerkers zelf. Dit geldt met name bij risicovolle handelingen.
  In de kinderopvang gelden in ieder geval de volgende risicohandelingen:

  • het bereiden en geven van voedsel, waaronder zuigelingenvoeding;
  • het verschonen van luiers;
  • het helpen van een kind bij het afvegen als het kind naar het toilet is geweest;
  • het verzorgen van een bloedende wond.

  Handen wassen heeft de voorkeur

  In de richtlijn worden o.a. ook adviezen gegeven over het gebruik van handdesinfectiemiddel en onsteriele handschoenen.

  • In de kinderopvang heeft handen wassen met water en vloeibare zeep de voorkeur boven het desinfecteren van de handen.
  • Het dragen van handschoenen wordt niet aangeraden in de kinderopvang. Handschoenen zijn alleen nodig bij situaties met een verhoogde kans op besmetting, of op advies van de GGD

  Richtlijn gebaseerd op onderzoek

  Verschillende wetenschappelijke onderzoeken tonen aan dat het gebied onder de nagel en nagelriem van de hand hoge concentraties bacteriën bevatten. Ook blijkt uit onderzoek dat dragers van kunstnagels vaker en meer (ziekmakende) micro-organismen op de handen hebben dan medewerkers zonder kunstnagels.

  Richtlijn is de norm

  De verandering in de richtlijn zorgt niet voor andere inzichten. Nagels horen nog steeds schoon en glad en kort te zijn. Onder lange nagels en (beschadigde en uitgegroeide) nagelbedekking kunnen ziekteverwekkers zitten, wat kan leiden tot de verspreiding van infectieziekten. Bij het groeien van de nagel kan ruimte ontstaan tussen nagelriem en de nagelbedekking, hierdoor is de nagel niet meer glad. Een nagel is te lang als de nagel boven de vingertop van de betreffende vinger uit komt.
  De toezichthouder van de GGD beoordeelt bij een inspectie de feitelijke situatie. De GGD hanteert hierbij de hygiëne richtlijn van het RIVM als uitgangspunt.

• Ik wil een kinderdagverblijf of buitenschoolse opvang starten, waar moet ik aan voldoen?

  Wij zetten belangrijke informatie voor starters in de kinderopvang en buitenschoolsopvang op een rij:

  • Waar vind ik het aanvraagformulier exploitatie kinderopvang en buitenschoolse opvang?
  • Wat bedoelt de GGD met 'Streng aan de poort'?
  • Aan welke kwaliteitseisen moet een kinderopvang voldoen?
  • Aan welke veiligheidseisen dient kinderopvang te voldoen?
  • Aan welke kwaliteitseisen dient de huisvesting van kinderopvang te voldoen?
  • Wat zijn de inrichtingseisen voor een kinderdagverblijf?
  • Waar vind ik het meest recente bouwbesluit?

• Waar vind ik informatie over de CAO, kwalificatie eisen en beroepskracht-kindratio in de kinderopvang of buitenschoolse opvang?

  • Waar vind ik informatie voor werkgevers, werknemers en werkzoekenden in de kinderopvang? (Website Kinderopvang Werkt)
  • Waar is de meest recente CAO Kinderopvang te vinden? (Website Kinderopvang Werkt)
  • Hoe weet ik of een diploma voldoet om in de kinderopvang te werken? (Website Kinderopvang Werkt)
  • Wat is het Personenregister Kinderopvang? (Website Rijksoverheid)
  • Wat is de taaleis voor VE en wet IKK? (Website Assets Kinderopvang)
  • Hoe bereken ik de beroepskracht-kindratio? (Website 1 Ratio

• Zo zorg je voor een veilige en gezonde kinderopvang

  Hieronder vind je verwijzingen naar een aantal websites die jou als houder helpen bij het opzetten van een gezonde en veilige kinderopvang of buitenschoolse opvang.

  • Informatie over veiligheid, interventies en tools van VeiligNL (Website Veiligheid.nl)
  • Hygiënerichtlijn voor kinderdagverblijven, peuterspeelzalen en buitenschoolse opvang ( Website RIVM)
  • Hoe werkt de meldcode kindermishandeling? (Website Rijksoverheid)
  • Wat doet een vertrouwensinspecteur kinderopvang en hoe kom ik in contact daarmee? (Website Rijksoverheid)

• Aan welke wetgeving moet kinderopvang en gastouderopvang voldoen?

  Je moet voldoen aan de eisen uit de Wet kinderopvang en / of de Regeling kwaliteit gastouderbureaus, gastouders en voorzieningen voor gastouderopvang. We zetten voor jou de verwijzingen naar officiële regelgeving op een rij:

  • Wet kinderopvang (Website Overheid.nl | Wettenbank)
  • Regeling Wet kinderopvang (Website Overheid.nl | Wettenbank)
  • Besluit kwaliteit gastouderbureaus, gastouders en voorzieningen voor gastouderopvang (Website Overheid.nl | Wettenbank)
  • Wet innovatie en kwaliteit kinderopvang (Website Overheid.nl | Wettenbank)
  • Besluit basisvoorwaarden voorschoolse educatie (Website Overheid.nl | Wettenbank)
  • Besluit kwaliteit kinderopvang (Website Overheid.nl | Wettenbank)

• Hier kun je als houder van kinderopvang of gastouderbureau terecht met vragen

  Er zijn diverse branchevereningingen waar je terecht kunt met vragen voor advies over kinderopvang:

  • Belangenvereniging van Ouders in de Kinderopvang
  • Brancheorganisatie Kinderopvang
  • Branchevereniging Maatschappelijke Kinderopvang
  • Branchevereniging voor Ondernemers in Kinderopvang
  • Brancheorganisatie voor Welzijn & Maatschappelijke dienstverlening
  • Geschillencommissie Kinderopvang
  • Klachtenloket kinderopvang

• Kan ik een melding doen over de kwaliteit kinderopvang?

  Het kan zijn dat je niet tevreden bent met de kwaliteit van de kinderopvang. Bespreek je zorgen dan eerst met de kinderopvang of gastouder zelf. Zo kan de organisatie zelf reageren en wanneer nodig verbeteren. Heb je signalen of informatie dat een kindcentrum, gastouder of gastouderbureau niet aan de wettelijke eisen voldoet? Heb je dit besproken, maar loste dat gesprek niets op? Neem dan contact op met de toezichthouder kinderopvang van de GGD Hart voor Brabant.

  Melding kwaliteit kinderopvang